ในงานปรับปรุงโครงสร้าง การเจาะพื้นอาจดูเป็นเรื่องปกติที่ใคร ๆ ก็ทำกัน แต่รู้หรือไม่ว่าเพียงแค่การเจาะผิดตำแหน่งแค่ครั้งเดียว อาจทำให้เกิดความเสียหายร้ายแรง ไม่ว่าจะเป็น การรั่วไหลของแก๊ส, ระบบไฟฟ้าเสียหาย, ไปจนถึง เสี่ยงต่อการทรุดตัว ที่อาจทำให้ความปลอดภัยของอาคารลดลง

นี้จึงเป็นเหตุผลที่ว่า “การสแกนคอนกรีต” ไม่ใช่แค่ตัวเลือกเสริม แต่กลับเป็น ปัจจัยที่ทำให้งานปลอดภัยขึ้น ที่ทุกโครงการก่อสร้างไม่ควรมองข้าม ซึ่งถ้าคุณคิดว่า “ไม่ต้องเช็กก่อนก็ทำงานได้” บทความนี้อาจทำให้คุณเปลี่ยนใจได้

ทำไมถึงต้องสแกนคอนกรีตก่อนเจาะ?

การเจาะคอนกรีตดูเหมือนเป็นเรื่องที่ทำกันอยู่แล้ว เพียงแค่ใช้ เครื่องเจาะ แล้วดำเนินการเจาะได้เลย แต่ในความเป็นจริงแล้ว ข้างใต้คอนกรีตไม่ได้ว่างเปล่าเสมอไป เพราะมีทั้ง เหล็กเสริม, ท่อร้อยสายไฟ, ระบบท่อที่ฝังอยู่, แม้แต่ สายเคเบิลที่ถูกฝัง หากดำเนินการโดยไม่ตรวจสอบ อาจเกิด ต้นทุนซ่อมแซมที่สูงขึ้น

ลองนึกภาพว่า การเจาะของคุณกระทบโครงสร้างหลัก เพราะไม่ได้ตรวจสอบก่อนดำเนินการ หรือที่อันตรายกว่านั้น ท่อก๊าซรั่วจนเกิดการระเบิดขึ้น ถ้าเหตุการณ์เหล่านี้เกิดขึ้น คงไม่ใช่แค่ ค่าใช้จ่ายที่บานปลาย เท่านั้น แต่มันอาจหมายถึง ผลกระทบต่อโครงการทั้งระบบ นี้จึงกลายเป็นเหตุผลว่าทำไม “การใช้เทคโนโลยีช่วยลดความเสี่ยงได้มาก”

การสแกนคอนกรีต นอกจากจะช่วย ป้องกันอุบัติเหตุที่เกิดขึ้นจากการเจาะผิดพลาด แล้ว มันยังช่วยให้ วางแผนการทำงานก่อสร้างได้ดีขึ้น เพราะคุณจะรู้แน่ชัดว่า จุดใดควรเจาะตรงไหน ทำให้ โครงการเสร็จเร็วขึ้น หรือ ลดการหยุดชะงักของงาน พูดง่าย ๆ เลย “การตรวจสอบก่อนเริ่มงานคุ้มค่ากว่าการแก้ไข” การ เจาะแบบไม่ตรวจสอบ อาจทำให้ เกิดความเสียหายที่ต้องซ่อมแซมหลายเท่า

วิธีการตรวจสอบพื้นโพสที่พบเห็นได้บ่อย?

การตรวจสอบภายในโครงสร้างไม่ใช่แค่การใช้อุปกรณ์สแกนดูใต้พื้นคอนกรีตเท่านั้น แต่ต้องเลือกใช้ เทคโนโลยีให้เหมาะสมกับประเภทโครงสร้างและเป้าหมายที่ต้องการจะตรวจสอบด้วย ซึ่งในปัจจุบันมีอยู่ 3 แนวทางที่พบเห็นได้บ่อยในการตรวจสอบ ได้แก่

GPR (Ground Penetrating Radar)

GPR หรือ เทคโนโลยีเรดาร์ทะลุพื้นผิว เป็นเครื่องมือตรวจสอบที่ใช้สัญญาณแม่เหล็กไฟฟ้าส่งลงไปในคอนกรีต เพื่อตรวจจับวัตถุที่อยู่ภายในโดยไม่ทำลายโครงสร้าง โดยสามารถใช้ระบุได้ว่าใต้พื้นมี วัสดุโครงสร้าง, ระบบท่อส่งน้ำ, สายเคเบิล อยู่ตรงไหน ซึ่งเหมาะสำหรับ:

การสแกนพื้นโพส ก่อนเจาะ ตรวจสอบพื้นและผนังคอนกรีต ซ่อมแซมโดยไม่ทำลายพื้นผิว

หนึ่งในเครื่องมือ เรดาร์เจาะพื้น ที่ได้รับความนิยมคือ Hilti X-Scan PS 1000 ซึ่งสามารถสแกนได้ลึกถึง 40 ซม. และแสดงผลเป็น ภาพ 3D บนหน้าจอแบบเรียลไทม์ ทำให้ใช้งานง่ายและแม่นยำ

การเอ็กซเรย์คอนกรีต

เทคโนโลยี X-ray ตรวจสอบโครงสร้าง เป็นอีกวิธีที่ช่วยให้เห็นภาพความละเอียดสูง โดยเฉพาะในพื้นที่ที่ต้องการ ตรวจสอบแบบละเอียด เช่น:

ตรวจสอบโครงสร้างสำคัญในสะพานหรืออาคารสูง ตรวจสอบภายในคอนกรีตที่ซับซ้อน เช็กความแข็งแรงของอาคาร

แม้ว่า การเอ็กซเรย์โครงสร้าง จะมี ความแม่นยำสูง แต่ข้อเสียคือ ต้องปิดพื้นที่ทำงาน และต้องใช้ ทีมวิศวกรที่มีความเชี่ยวชาญในการวิเคราะห์ผลด้วย

Ultrasonic Pulse

เทคโนโลยีอัลตราโซนิก เป็นระบบตรวจสอบที่ส่งสัญญาณอัลตราโซนิกเข้าไปในคอนกรีต เพื่อตรวจจับว่า ภายในโครงสร้างมี ช่องว่างภายใน, รอยร้าว, หรือ ตำแหน่งที่ต้องแก้ไข ซึ่งเหมาะสำหรับ:

ค้นหาโพรงอากาศหรือรอยแตกร้าว ตรวจสอบความแข็งแรงของโครงสร้าง เพิ่มความแม่นยำของข้อมูลการสแกน

ข้อเสียของ Ultrasonic Pulse คือ อาจไม่ได้ผลลัพธ์ที่แม่นยำ แต่ก็ยังเป็น ตัวช่วยที่ดีในการตรวจสอบคุณภาพโครงสร้าง ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ใครบ้างที่ควรใช้บริการสแกนคอนกรีต?

แม้ว่าการสแกนคอนกรีต อาจดูเหมือนเป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับช่างผู้รับเหมาเท่านั้น แต่ในความเป็นจริงแล้ว ใครก็ตามที่ต้องเจาะโครงสร้างคอนกรีต ก็ควรใช้บริการนี้เพื่อลดความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น โดยกลุ่มที่ควรใช้บริการสแกนคอนกรีตมีดังนี้:

ผู้รับเหมางานโครงสร้าง – กลุ่มหลักที่ต้องตรวจสอบตำแหน่งเหล็กเสริม ก่อนตัด ลดโอกาสเกิดค่าใช้จ่ายซ่อมแซม

วิศวกร – ตรวจสอบสภาพความแข็งแรง ค้นหาจุดเสี่ยงที่ต้องแก้ไข

เจ้าของอาคาร – ก่อนปรับปรุงอาคาร ควรสแกนก่อนเพื่อลดค่าใช้จ่ายที่ไม่จำเป็น

ช่างไฟฟ้าและประปา – ค้นหาท่อก๊าซ ก่อนติดตั้งอุปกรณ์ ป้องกันการรั่วซึม

ผู้ที่ต้องทำงานกับพื้นโพส – การสแกนพื้นโพส ช่วยป้องกันอุบัติเหตุจากแรงดึงของเคเบิล

บทสรุป

การทำงานแบบเดาสุ่ม ก็เหมือนเดินหลับตาเข้าไปในกับดัก เพราะอาจเจอปัญหาที่คาดไม่ถึง การทำงานโดยไม่เช็กก่อน อาจนำไปสู่โครงสร้างเสียหาย

การวิเคราะห์โครงสร้างก่อนทำงานจริง จึงไม่ใช่แค่เรื่องของการลดความเสี่ยง เท่านั้น แต่ยังเป็น การลงทุนที่คุ้มค่าในระยะยาว

หากคุณเป็น วิศวกร อย่ามองข้ามขั้นตอนนี้! การเลือกใช้เทคโนโลยี เครื่องสแกนเรดาร์ หรือเครื่องมือ เทคโนโลยีเรดาร์ GPR จะช่วยให้โครงการของคุณทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ

สแกนก่อน ดีกว่าต้องมานั่งซ่อมทีหลังเสมอ!